Hepgül Aysel – Tiyatro Balans

TİYATRODA GROTESK KADIN BAŞKALDIRISI!
Tiyatro Balans’ ın bu sezon yeni projesi olan R.Utkan Özüpak imzalı ‘Hepgül Aysel’, İstanbul ve Anadolu’da çok büyük ses getirerek tiyatro kitlesi ile buluşurken nihayet oyunu izleme şansına eriştim. Metin Karaman’ ın yönetmen koltuğuna oturduğu gösteri ‘kadın sorunsalı’ üzerine enine boyuna irdelenmesi gereken önemli bir proje. Metin Karaman ismi ülke tiyatrosu için çok ama çok önemli. Geçtiğimiz yıllarda Profilo KM’de izlediğim Perihan Savaş’ ın başrolde oynadığı ‘Kanlı Nigar’ oyunu, ekibin üretimlerinden en önemlisi idi, yine kadının toplumsal kimliği üzerine sistemli bir eleştiri sunmuştu bizlere. Topluluğun bu yeni çalışmasında Muhlis Asan, Esin Karakaya, Ebru Karaman, Ömür Akkan, Suat İnal ve Begüm Gönenç sahnede yerini alırken, insanın yüzüne yüzüne çarpan gerçekçi sahneler bizler için epeyce etkileyici bir izlenim oluşturuyor. Ayrıca oyunun müzikleri Soner Arıca imzası taşıyor. 

Konu Anadolu’ nun herhangi bir yerinde, herhangi bir kasabasında ya da şehrinde geçiyor. Aysel adında bir kadın çıkıyor karşımıza; hayalleri, umutları, hayata bağlılığı olan bir karakter. Ayrıca insani güzelliği ile kişileri derinden etkileyen yapıya sahip. Mustafa adlı sevgilisinin sözüne inanan Aysel’ in hayat yolculuğu başlıyor. Evli olduğunu gizleyen Mustafa’ nın peşinden gidip ailesini terk ederek sözde mutlu olacağını düşünen genç kadın, bir zaman sonra çocuğuyla yapayalnız ortada kalıyor. Başka insanların vicdanına sığınarak geçen bir zaman ve yalnız bir kadın üzerinden yürütülen kirli pazarlıklar… Olay bahsettiğim kadar kısa ve öz değil aslında. Konuyla ilgili çokça spoiler verirsem, gösteriyi izleyeceklerden büyük tepki alabilirim. Size şu kadar diyebilirim, oyunda çok büyük sürpriz sizleri bekliyor olacak. 

Konuyu sahneye koyan Metin Karaman, sahnede sade bir tasarım oluşturarak olaylar arasındaki geçişleri epeyce hızlı bağlamış. Aysel’ in hayat öyküsünün başıyla sonu arasında oyuncuların rol yapma analizlerinin önünü açan yönetmen, tek perdelik gösterisini seyircinin beynine ok gibi saplıyor. Oyuna girerken konunun yetmiş dakikaya nasıl sığacağını düşünmüştüm, ama rejide öylesine vurucu noktalar oluşturulmuş ki, Aysel’ in gördüğü travmatik şiddet na fazla uzun ne de fazla kısa biçimde kalmış. Yönetmen sürpriz sona doğru ilerlerken izleyicinin empati duygusunu doruk noktasına çıkarıp, sahnede oyuncuların ön olana çıkmasında büyük etki yaratıyor. 

Aysel rolünde karşımıza geçen Ebru Karaman’ ı ‘Kanlı Nigar’ oyununda izlemiş, oyuncu ile ilgili olumlu kritik yazmıştım. Genç oyuncu beni yanıltmadı ve o günden bugüne rol yeteneğini üst basamaklara taşıyarak, Aysel’in bütün psikolojik yapısını muhteşem analizlerle bizlere gösterdi. Karaman oyunun tamamına hakim, kadının varoluş olgusunu derinden sorgulayan son sahne performansı ise insanın tüylerini ürpertiyor. Şiddet sahnelerini öylesine gerçekçi biçimde oynuyor ki, Ebru Karaman’ ın oyundaki enerjisi kendisini oyunun mihenk taşı haline dönüştürmüş. Mustafa’da Ömür Akkan’ ın oyuna katkısı çok çok iyi. Aysel’i kandırdığı ve kadına ilk tokadın atıldığı sahnede, karakterin kötüye dönüşen ruh halini adeta yaşıyor. Esin Karakaya’ nın ve Muhlis Asan’ın ekip enerjisi iyi, ama daha sakin oynamalı sahnede. Fazlaca heyecana kapılıyor her iki oyuncu. Konunun anlatıcı kimliğinde, avukat rolünde Begüm Gönenç ise şaşırtıcı finale doğru giderken sakinliğini koruyarak çok iyi çıkarmış. Suat İnal ses tonunun verdiği rahatlatıcı ifadeyle olayların akışında üzerine düşeni fazlasıyla gerçekleştirmiş. 

‘Hepgül Aysel’ kadının toplumsal kimliği üzerine son dönemde izlediğim şahane bir grotesk gösteri. Tiyatro Balans’ ın yirmi yıllık sahne yolculuğunda tanık olduğum üçüncü gösterileri diğer gösterilerde olduğu gibi yine sahnelere damga vuruyor! 

yasam.kaya@gmail.com